- Frankrijk
Er zijn meer dan drie maanden verstreken sinds KJAR-activiste Varishe Moradi (Ciwana Sine) werd ontvoerd door de Iraanse geheime dienst in Oost-Koerdistan. De Wereld Jongeren Conferentie in Parijs roept op tot haar vrijlating.
Sinds vrijdag bespreken ongeveer 300 deelnemers uit 50 landen de uitdagingen en perspectieven van jongeren in de wereld op de wereldjongerenconferentie “Youth Writing History” in Parijs. De situatie in Iran en Oost-Koerdistan en de strijd voor veelomvattende systemische verandering daar is ook een belangrijk onderwerp in de gesprekken, paneldiscussies en evenementen tot nu toe. De Koerdische vrouwenbevrijdingsbeweging wordt gezien als een drijvende kracht voor sociale transformatie. Dit is zo’n doorn in het oog van de machtselite van het mullah-regime dat ze vaak het slachtoffer zijn van gedwongen verdwijning. Het meest recente geval van deze praktijk is dat van Varishe Moradi.
De activiste van de Gemeenschap van vrije vrouwen van Oost-Koerdistan (KJAR), ook bekend als Ciwana Sine, werd op 1 augustus 2023 ontvoerd door troepen van het Iraanse regime in Sine (Sanandaj). De ontvoering werd naar verluidt uitgevoerd door agenten van het Ministerie van Inlichtingen, volgens getuigen die Moradi vergezelden en meldden dat ze brutaal werd geslagen tijdens haar arrestatie. Er is geen teken van leven, geen bevestigde informatie over haar verblijfplaats of haar welzijn.
بخشی از شرکت‌کنندگان در اولین کنفرانس جوانان جهان با حمایت از کمپین وریشه مردای کجاست، خواستار پایان دادن به ناپدیدسازی قهری این فعال زن از سوی رژیم شدند. لازم به ذکر این کنفرانس با شعار “جوانان تاریخ را می‌نویسند” در فرانسه برگزار شده است.#وریشه_مرادی#ژن_ژیان_ئازادی pic.twitter.com/jyYvhxRk5N
— وریشە مرادی کجاست؟ (@wrishamoradi) November 4, 2023
“We eisen opheldering over het lot van Varishe Moradi, de reden van haar arrestatie, in welke gevangenis ze zit en haar gezondheidstoestand,” zeiden deelnemers aan de Wereld Jongeren Conferentie zaterdagavond tijdens een actie voor de vrijlating van alle politieke gevangenen in Iran. “Geen enkel mens zou willekeurig gearresteerd of vastgehouden mogen worden.” Ze heeft ook recht op wettelijke vertegenwoordiging van haar keuze en het recht om haar familie regelmatig te zien en te spreken, zeiden ze.
Verschillende mensenrechtengroeperingen hebben de afgelopen weken gemeld, zich beroepend op getuigen en “geïnformeerde bronnen”, dat Varishe Moradi ongeveer zeventig dagen werd vastgehouden in een detentiecentrum van de Iraanse geheime dienst in Sine. Ze werd daar ernstig gemarteld om een bekentenis af te dwingen. Ook werd haar de toegang tot dringend noodzakelijke medicijnen ontzegd. Moradi zou nu zijn overgebracht naar een zogenaamd “veilig huis” van het regime in de hoofdstad Teheran.
Safe houses worden al jaren gebruikt door de Iraanse mullahs en hun geheime dienst om getuigen of spionnen voor een bepaalde tijd onder te brengen en ze zo lang mogelijk uit gevaarlijke situaties te houden of om ze ongestoord te kunnen ondervragen. Vooral mensen die als politiek “onbetrouwbaar” worden beschouwd, worden vaak naar “safe houses” gebracht waar ze maanden of zelfs jaren zonder proces worden vastgehouden. Haar familie heeft nog niet kunnen achterhalen of Varishe Moradi daadwerkelijk in één van deze safe houses wordt vastgehouden. De veiligheidsautoriteiten weigeren informatie te verstrekken.
In de afgelopen maanden zijn er talloze rapporten verschenen over de onmenselijke detentieomstandigheden in Iran, over willekeur, isolatie, geweld en marteling van gedetineerden. Met de dag groeit de bezorgdheid over de massale repressie door de veiligheidsautoriteiten en geheime diensten, waaraan vooral leden van de Koerdische gemeenschap blootgesteld zijn. “Het is belangrijk om een stem te geven aan de verdwenen personen. We mogen niet wegkijken of zwijgen”, zei een deelnemer aan de conferentie.