- Zwitserland
Vandaag is in het Zwitserse Lausanne een tweedaagse conferentie begonnen om vanuit Koerdisch perspectief een stanpunt in te nemen tegen het Verdrag van Lausanne. De aanleiding is het komende jubileum van het pact: op 24 juli 2023 is het 100 jaar geleden dat het zogenaamde Vredesverdrag van Lausanne de basis legde voor het negeren van het Koerdische volk en het ontkennen van hun bestaan. Het verdrag legde de huidige staatsgrenzen van Turkije vast – en dus ook de vierdeling van Koerdistan. Sindsdien zijn Koerden en andere bevolkingsgroepen in het van oudsher Koerdische gebied onderworpen aan genocide, assimilatie en moordpartijen onder de soevereiniteit van de natiestaten Turkije, Irak, Iran en Syrië.
Ongeveer 600 afgevaardigden op conferentie
Om duidelijk te maken dat de Koerdische samenleving, die streeft naar zelfbeschikking, de omstandigheid van politiek en juridisch niet-bestaan, die honderd jaar geleden in Lausanne werd opgelegd, niet accepteert en een herziening eist, zijn ongeveer 600 afgevaardigden van de meest uiteenlopende partijen en organisaties uit alle vier de delen van Koerdistan bijeengekomen in het Beaulieu Congrescentrum in Lausanne. Ze willen de gevolgen van het Verdrag van Lausanne bespreken en een gemeenschappelijk standpunt ontwikkelen. Het programma van de eerste dag werd geopend met een welkom door Leyla İmret en Refik Gafur van het organisatiecomité. Daarna gaven Ahmet Karamus en Zeyneb Murad, als medevoorzitters van het Koerdische Nationaal Congres (KNK), op wiens initiatief de conferentie plaatsvindt, commentaar op de doelen van de bijeenkomst, die als “historisch” werd omschreven.
Junod: groot onrecht werd de Koerden aangedaan
Grégoire Junod, burgemeester van Lausanne, die vervolgens het woord nam, legde uit dat er in 1923 in zijn stad een verdrag was ondertekend dat tot een “groot onrecht” tegen de Koerden had geleid. “We willen hier een nieuw hoofdstuk openen met de Koerden en dit ook kenbaar maken in onze stad. Het Koerdische volk heeft het recht om net als alle andere volkeren op een zelfbepaalde manier te leven,” benadrukte Junod. Na zijn toespraak was er een visuele inleiding over het Verdrag van Lausanne. Parallel aan de conferentie vindt vandaag in Lausanne een grote demonstratie plaats. Ondertussen ziet de rest van het conferentieprogramma er als volgt uit:
In de eerste paneldiscussie, gemodereerd door Selma Irmak en Xelil Xezeri, zullen de historicus Dr. Suheyla Qadirî, Prof. Narmen Muhamad Amen Ali van de Selahaddin Universiteit, Dr. Abdulilah al-Mustafa van de Coördinatie van Universiteiten in de Autonome Regio van Noord- en Oost-Syrië en de auteur Mehmet Bayrak spreken over het onderwerp “Het Verdrag van Lausanne en de invloed op Koerdistan”.
Op de tweede dag zullen verschillende blokken plaatsvinden. Kurdê Omer en Seher Aydar modereren de eerste sessie getiteld “De situatie en strijd van vrouwen”, en Münevver Azizoğlu van de Universiteit van Bremen en Nermîn Osman, die vrouwenorganisaties in Silêmanî vertegenwoordigen, zijn uitgenodigd als sprekers. In de tweede sessie zullen de auteur Aydın Aslan en Nayri Muradian spreken over de impact van het Verdrag van Lausanne op Armeniërs, Assyriërs en Chaldeeërs.
De laatste discussie, gemodereerd door Behre Mohamed Mehmod en Rojan Hazim, is gewijd aan de al honderd jaar durende strijd tegen de resultaten van het Verdrag van Lausanne. Prof. Dr. Naif Bezwan van de Universiteit van Wenen, Dr. Azad Haji Aghayi van de Poolse Jagiellonian Universiteit evenals Arêz Abdullah en Dr. Heval Ebubekir zullen spreken. Het laatste deel zal gaan over de intrekking van het verdrag en een politieke consensus. De resultaten worden maandag om 10.00 uur gepresenteerd voor het Château d’Ouchy.
