- Noord-Koerdistan
In het proces over de moord op de Koerdische mensenrechtenadvocaat Tahir Elçi heeft een strafrechtbank in Amed (Tr. Diyarbakır) het verzoek van de civiele partij om een nieuwe plaats delict onderzoek afgewezen. Op dit moment is zo’n buitenlandse locatiebezoek voor het nabootsen van de misdaad niet nodig, aldus de voorzitter van de 10e strafkamer van het Hof van Assisen in Amed tijdens de zevende hoofdprocedure op woensdag. De rechtbank is van plan om eerst een rapport van de Wetenschappelijke en Technologische Onderzoeksraad van Turkije (TÜBİTAK) af te wachten over bewakingsvideo’s van een restaurant op de plaats delict, evenals mogelijkerwijs gewiste opnames van de politionele videodocumentatie.
Tahir Elçi, voormalig voorzitter van de Orde van Advocaten van Diyarbakır, werd op 28 november 2015 doodgeschoten in de historische wijk Sûr tijdens een persconferentie waarin hij opriep tot vrede te midden van avondklokken en militaire operaties van het Turkse leger. “We willen geen geweld, geen oorlog, geen vernietiging en geen gewapende operaties in dit gebied dat de thuis en wieg was van zovele beschavingen”, zei Elçi kort voor zijn dood. Voor zijn persverklaring had hij de “Vierbenige Minaret” gekozen, een historisch bouwwerk dat beschadigd raakte tijdens de Turkse militaire blokkade in Sûr.
Terwijl Elçi aan het spreken was, werden er in de buurt van de oude straat meerdere schoten afgevuurd. Twee leden van de Civiele Verdedigingseenheden (YPS) openden het vuur op twee politieagenten, die later stierven. De daders renden de steeg in waar Elçi, ambtenaren van de afdeling voor politiesurveillance en talrijke persvertegenwoordigers zich bevonden. De opnames ervan lieten zien hoe politieagenten schoten afvuurden op de vluchtende mannen. Aan het einde van het schietincident was alleen Elçi dood; hij werd van achteren in zijn hoofd geraakt. De regering beweerde meteen dat de YPS “en dus de PKK” de advocaat had neergeschoten. Maar specialisten in forensische reconstructie van de kunst- en onderzoeksorganisatie “Forensische Architectuur”, een initiatief dat verbonden is aan het Institute of Architecture van de Goldsmiths University in Londen, concludeerden uit een in februari 2019 voltooide videoreconstructie dat slechts drie politieagenten als verdachten in aanmerking komen. Een van hen wordt “zeker” beschouwd als de dader.
Er moest nog anderhalf jaar verstrijken voordat in oktober 2020 een aanklacht werd ingediend tegen de politieagenten Sinan Tabur, Fuat Tan en Mesut Sevgi wegens “dood door nalatigheid”. Er wordt een straf geëist van twee tot zes jaar. De agenten zijn nog steeds in dienst en hoeven niet persoonlijk voor de rechter te verschijnen, maar worden via een videoconferentiesysteem betrokken bij de procedures. Uğur Yakışır, een voormalig lid van de YPS die naar verluidt op de dag van Elçi’s dood twee politieagenten in de directe omgeving van de oude stad zou hebben doodgeschoten, is ook aangeklaagd in de zaak. Voor hem eist de aanklager drie keer levenslang plus nog eens 45 jaar gevangenisstraf wegens “moord op Tahir Elçi”, “moord op twee politieagenten” en poging tot vernietiging van de eenheid en integriteit van de staat, hoewel het bewezen is dat hij niet op Elçi heeft geschoten. Yakışır is tot nu toe ook niet voor de rechter verschenen. Hij sloot zich in 2016 aan bij de guerrilla.
Tijdens de zitting van vandaag heeft het verdedigingsteam van de civiele partij een verzoek tot bewijsvoering ingediend. Ze willen dat verschillende ambtenaren van de politionele inlichtingendienst, die sinds 2014 Uğur Yakışır en nog een ander YPS-lid telefonisch hebben afgeluisterd, als getuigen worden gehoord. Ook dit verzoek werd door de rechtbank afgewezen. Het proces wordt voortgezet op 29 november 2023.