De autonome regio Noord- en Oost-Syrië werd in 2022 het slachtoffer van een bijzonder gewelddadige golf van aanvallen door de Turkse staat. Tegelijkertijd probeerde de zogenaamde Islamitische Staat (IS) terrein terug te winnen. Newroz Ehmed van het Algemeen Commando van de Syrische Democratische Krachten (SDF) blikt terug op de ontwikkelingen in een interview met ANF Nieuwsagentschap.
‘IS-gevaar houdt aan’
De Vrouwelijke Volksbeschermingseenheden YPJ hebben weer een jaar van strijd achter de rug. Wat was de omvang van het verzet in 2022 en hoe heb je het geleid?
Het jaar begon met de aanval op de Sina-gevangenis in Xiwêran [district Hesekê]. Dit ging door tot het einde van het jaar. Hoewel er in vergelijking met voorgaande jaren geen bijzonder grote IS-aanvallen waren, maakten kleine aanvallen de weg vrij voor grote gevaren in de regio. Omdat de aanval op Xiwêran een poging was om het IS-kalifaat nieuw leven in te blazen. Het was uitgebreid en goed georganiseerd – en voorbereid op verschillende locaties zowel binnen als buiten onze gebieden. Met andere woorden, we stonden voor een gevaarlijk proces. Ook in interneringskamp al-Hol waren aanvalsplannen. Met de operaties die we in de loop van het jaar in gang hebben gezet, hebben we deze plannen tot op zekere hoogte kunnen voorkomen. De terroristische cellen zijn weliswaar gedeeltelijk onder controle gebracht, maar de dreiging die ze vormen blijft bestaan.
‘Totale Turkse aanval gericht op ontvolking’
De Turkse staat heeft inmiddels een uitgebreide golf van aanvallen uitgevoerd op Noord- en Oost-Syrië. Er zijn ongetwijfeld al eerder aanvallen geweest met drones, maar in 2022 waren er voor het eerst aanvallen met gevechtsvliegtuigen. Het doelwit van deze aanvallen waren niet alleen de strijdkrachten, maar ook de burgerbevolking en belangrijke infrastructuur waarmee de bevolking ondanks het embargo werd bevoorraad. De agressie werd uitgevoerd voor de ogen van het wereldpubliek, maar er heerste nog steeds een diepe stilte over. Dit heeft de weg vrijgemaakt voor verdere aanvallen en de economische blokkade verder aangescherpt. Het feit dat het belegeringsbeleid is hersteld, heeft geleid tot verdere ontvolking. Dat was toch het belangrijkste doel van de aanval. Gelijktijdig met de Turkse aanslagen is er een toename van IS-activiteiten. Vooraanstaande persoonlijkheden, leden van het zelfbestuur en de burgerbevolking werden het slachtoffer van gerichte moorden. Er zijn pogingen gedaan om chaos te creëren in de regio.
De reacties en de houding van de bevolking en onze strijdkrachten zijn, ondanks extreem ongunstige omstandigheden, zeer waardevol en veelbetekenend geweest. De positie die nodig is voor de huidige fase is ingenomen. Dit was een duidelijk antwoord op de vraag hoe de verworvenheden die met grote opoffering waren bereikt, konden worden verdedigd. Volharding in de strijd, ondanks de beperkte middelen, was doorslaggevend.
“Er zijn grote offers gebracht”
De strijd tegen de heroplevingspogingen van ISIS, de dreigementen en aanvallen van de Turkse staat en de chaos die daarmee in de regio moest ontstaan, vormden onvermijdelijk een grote uitdaging. Dit lijkt misschien gemakkelijk in staats- of staatsgerelateerde structuren. Maar als je de beginsituatie ter plaatse bekijkt, zul je zien dat ons vermogen om deze strijd voort te zetten en de veiligheid van de bevolking te waarborgen – en we doen natuurlijk al het mogelijke – niet zo groot is als de middelen van een staat. In het licht van deze aanvallen en bedreigingen is een sterke houding, inzet en vastberadenheid getoond, en ondanks beperkte middelen is er succes geboekt. Natuurlijk was het ook een jaar waarin grote offers zijn gebracht. In 2022 vielen ongeveer 400 van onze vrienden. De slachtoffers van de burgerbevolking, d.w.z. kinderen, jongeren en vrouwen, zijn niet meegerekend in dit cijfer. Onze verliezen waren niet gering, maar we hebben nog steeds een succesvol jaar achter de rug. We hebben onze strijdkrachten versterkt en onze verdediging versterkt.
Met name de YPJ speelde hierin een voortrekkersrol. Vanaf de Xiwêran-aanval tot op de dag van vandaag hebben ze het verzet tegen aanvallen en bedreigingen geleid, offensieven en operaties geleid. Ze gaven geen moment hun leidende missie op bij het vervullen van hun taken en verantwoordelijkheden, ondanks de verliezen van leidende strijders door toedoen van de Turkse staat. Dit is een belangrijke prestatie. Het vertrouwen van het volk in de militaire macht, de overtuiging dat we deze regio’s zullen verdedigen, was zeer significant en belangrijk. Het komende jaar moeten we nog sterkere stappen zetten om onze taken en verantwoordelijkheden op basis van de opgedane ervaring nog beter te kunnen uitvoeren.
Veel YPJ-commandanten die een leidende rol speelden in de strijd tegen ISIS zijn vermoord door de Turkse staat. Een van hen was Jiyan Tolhildan. Hoe beoordeelt u deze aanvallen?
Het is een gerichte en bewuste actie van de Turkse staat. Deze pioniers waren het doelwit om de samenleving te verzwakken, de strijdkrachten en het volk te demoraliseren, hen te doen terugtrekken, angst te zaaien, het beleid van verdrijving uit te voeren en onze militaire structuren te verzwakken. Deze aanvallen waren bedoeld om IS te wreken.
De meeste van onze vermoorde vrienden waren leiders in de strijd tegen ISIS. Met de eliminatie van de pioniers was het doel de georganiseerde staat van onze gelederen te vernietigen en zo de wil en het verzet te breken. Niet alleen onze commandanten waren het doelwit, maar ook ons onderwijscentrum voor meisjes. Met deze moorden is de toekomst weggevaagd. De toekomst van een vrij leven is afgeslacht. De Turkse staat wil voorkomen dat onze mensen opgroeien in hun thuisland en met hun cultuur.
“De mensen gaven niet op in hun verzet”
Ondertussen zijn honderden in de voetsporen getreden van onze vermoorde commandanten. Ze bevorderen de strijd op basis van de ervaring die ze hebben opgedaan met de gevallenen. Het maakte ook een verschil in de samenleving. In plaats van angst en onbehagen, klampte je je met alles vast aan onze gebieden en versterkte je je verbinding. De laatste aanval is daar het bewijs van. De mensen waren vastbesloten en sloten geen compromissen in de strijd. Het volk benadrukte dat het hun land niet zouden opgeven. Mensen staan erop vrij te leven, wetende dat ze, waar ze ook zijn, een doelwit zullen zijn en dat een leven zonder wil, identiteit en slavernij geen zin heeft. Daarom is er geen andere manier, geen andere plaats voor de mensen hier om te leven. Ze komen op voor hun waarden en hun gebieden en ondersteunen de strijdkrachten nog meer, ze vullen de gaten op die zijn achtergelaten door slachtoffers.
We zagen hoeveel jongeren deelnamen aan de mobilisatie. De mensen namen de wapens van de gevallenen en voegden zich bij de strijd. Dit niveau van deelname was echt waardevol en zinvol. De Turkse staat heeft voor het eerst zo’n totale aanval uitgevoerd. De reactie van onze mensen was om duidelijk te zeggen: “Je kunt ons niet bang maken, je kunt ons niet dwingen terug te trekken.”
“Vrouwenstrijd is een wereldwijd rolmodel geworden”
De YPJ speelde een cruciale rol bij het neerslaan van het zelfverklaarde IS-kalifaat en de verdediging tegen Turkse aanvallen. De Rojava-revolutie ging ook de geschiedenis in als de vrouwenrevolutie. Hoe ver ben je het afgelopen jaar gekomen in de strijd tegen IS en de Turkse staat?
De strijd van de YPJ was natuurlijk heel belangrijk en beslissend. Een verzet en een strijd met zulke beperkte middelen, onder zulke moeilijke omstandigheden in een asymmetrische oorlog, en vooral de houding van vrouwen, vormden een belangrijke baanbrekende prestatie voor de hele samenleving en de wereld. We hebben bij de opstand in Rojhilata Kurdistanê [Koerdische regio’s op het grondgebied van Iran] gezien dat de YPJ als voorbeeld werd gebruikt en dat hun ervaring werd gebruikt. De prijs die in Rojava werd betaald en de strijd die daar werd geleverd, waren niet tevergeefs. Ondanks alle aanvallen werd de stem van vrouwen in de regio de stem van de vrouwenrevolutie en werd als zodanig over de hele wereld gehoord. De in de regio gecreëerde gelijke rechten, de verandering die de vrouwen zelf teweeg hebben gebracht in hun mentaliteit en het besef dat ze daardoor hebben bereikt, zijn ondanks de beperkte kansen een wereldwijd rolmodel geworden. Dit jaar hebben we vrouwen over de hele wereld zien profiteren van de ervaringen in de regio. Het verlangen naar contact met ons, zowel als militaire als als sociale kracht van vrouwen, vond in ons zijn weerslag.
“Aanvallen op vrouwen in Rojava gelden voor alle vrouwen”
De aanvallen op vrouwen in Rojava, heel Noord- en Oost-Syrië en Shengal [het belangrijkste Yezidi-nederzettingsgebied in Zuid-Koerdistan /Noordwest-Irak] waren niet alleen aanvallen op de Koerdische, Arabische, Assyrische of Armeense vrouwen die in de regio woonden, maar aanvallen op alle vrouwen. Het was heel belangrijk dat dit overal begrepen werd. Telkens wanneer een vrouw werd vermoord of verkracht, werd het erkend als een wereldwijd probleem, het werd een probleem voor iedereen. Er werd actie ondernomen met dien verstande dat dit aanvallen waren die bedoeld waren om wraak te nemen op alle vrouwen. Dit heeft enorm bijgedragen aan de intensivering van de strijd. Het is duidelijk dat we ondanks alle moeilijke omstandigheden resultaten hebben geboekt. Zelfs als een vrouw fysiek wordt vernietigd of vermoord, is er geen terugtocht, geen overgave van de strijd. Waarom zouden vrouwen een leven zonder betekenis, zonder identiteit, zonder thuis accepteren? Tegenwoordig zijn we getuige van de problemen waarmee vrouwen op veel plaatsen worden geconfronteerd. Vooral op plaatsen waar de oorlog hevig is, zien we vrouwen de prijs betalen voor hoe ze lijden. En we zien hoe de hele samenleving wordt beïnvloed door vrouwen. Het hele gezelschap wordt gevangen genomen en zou gedwongen moeten worden zich terug te trekken.
“Onze verantwoordelijkheid is groter geworden”
De uitbreiding van onze strijd is effectief en heeft wereldwijde gevolgen. Dat is verheugend om te zien, maar we zijn ons ervan bewust dat ook onze taken, verantwoordelijkheden en lasten zijn toegenomen. Naarmate onze wereldwijde invloed toeneemt, keert de vijand zich met meer woede en haat tegen ons. Met mensen over de hele wereld die opkomen voor elke gevallen kameraad, heeft de vijand hun aanvallen geïntensiveerd. We zeggen dat onze strijd zich over de hele wereld heeft verspreid, maar bij het evalueren van onze positie is het ook belangrijk om de tekortkomingen te zien.
“Waarom is internationaal recht niet op ons van toepassing?”
Instellingen en organisaties die zichzelf beschreven als opkomend voor de mensenrechten, of die zichzelf presenteerden als onafhankelijke organisaties, streefden een politieke agenda na. Ze namen geen standpunt in tegen de agressie die onze regio treft. Er vond dus geen positionering plaats op juridisch vlak. Waarom geldt de wet die voor iedereen geldt niet voor ons? Waarom zijn de beginselen van mensenrechten en de rechtsstaat niet van toepassing op onze regio? Wanneer een energiecentrale wordt aangevallen in Oekraïne, staat de wereld op zijn kop, of wanneer elders burgers worden gedood, is er een protest. Waarom wordt er in ons geval niets gezegd en wordt er geen duidelijk standpunt ingenomen wanneer revolutionaire vrouwen die strijden voor hun vrijheid en de bevrijding van een hele regio, een burgerbevolking en haar infrastructuur het doelwit zijn?
“Meer omvattende strijd op juridisch en internationaal gebied is nodig”
We hebben een strijd gestreden tegen misdaden tegen de menselijkheid. We hebben een aantal maatregelen genomen met betrekking tot de gebruikte wapens en de aangevallen locaties, en het verzet was en is ongebroken. Maar over het algemeen spelen de machten de drie apen. Als reactie hierop is nog harder strijden nodig. Het is noodzakelijk om uitgebreide activiteiten uit te voeren op internationaal en juridisch gebied. We zijn ons ervan bewust dat we plichten en verantwoordelijkheden hebben, onze vrienden in het buitenland hebben ook een grote rol gespeeld in dit proces, maar we hebben wereldwijde steun nodig. Het is jammer dat we nog niet het gewenste resultaat hebben bereikt.
‘Vrouwen moeten elkaar internationaal meer steunen’
De revolutie in Rojava heeft een belangrijke positie ingenomen die wereldwijd serieus wordt genomen. Ze werd de identiteit voor vrouwen over de hele wereld. Wat heb je in 2022 in die zin gedaan?
We wilden een sterke respons geven op de inkomende berichten. We wilden ook gehoor geven aan de oproepen van vrouwen in Afghanistan. We hebben ons vaak afgevraagd hoe we de ervaringen die we in moeilijke beproevingen hebben opgedaan, konden doorgeven. Misschien zijn de omstandigheden anders, maar de problemen en het lijden zijn hetzelfde. We hebben op veel punten geprobeerd dit soort relaties te ontwikkelen. Met name de organisatie van de internationale vrouwenconferentie was een belangrijke stap. De gecreëerde basis was belangrijk om ervaringen uit te wisselen en te bespreken hoe de ontstane problemen samen opgelost moesten worden. Maar dit alles is niet genoeg, de relaties moeten duurzamer worden. We zien dat er in veel landen nog steeds druk wordt uitgeoefend op vrouwen en aan vrouwen gerelateerde instellingen en organisaties; deze vrouwen moeten meer steun krijgen en er moet een sterkere strijd worden gevoerd. Sommige plaatsen hebben minder opties dan andere. We moeten een balans vinden en elkaar aanvullen. In landen waar meer behoefte is aan strijd, moet deze verder worden versterkt.
Met het oog op de omstandigheden in de regio en de strijd onder leiding van de YPJ, hebben we de mogelijkheid om het verzet voor vrij samenleven in partnerschap en voor het systeem van dubbele leiderschap [man\vrouw] op te voeren. Dit is natuurlijk een mooie kans. In sommige regio’s bestaan dergelijke mogelijkheden mogelijk niet. Het is waar dat hiervoor een hoge prijs is betaald.
“We blijven onze pioniersrol voortzetten”
Er werden belangrijke successen behaald in de vrouwenstrijd. Hoe kunnen we onze prestaties delen? Daar werken we aan. Als YPJ willen we inspelen op de behoeften van vrouwen en onze taken en verantwoordelijkheden vervullen met wat we kunnen. Zelfs als de oorlog en bezetting in de regio ons ervan weerhouden ons open te stellen voor de buitenwereld, is het belangrijk om binnen onze mogelijkheden vrouwen te bereiken. We blijven ervoor strijden, maar we zijn ons er ook van bewust dat deze strijd geïntensiveerd moet worden. Omdat we een missie hebben om een wereldleider te zijn, en we moeten onze taken en verantwoordelijkheden rond die missie organiseren en vervullen.
“Niemand zal in onze plaats strijden voor onze vrijheid”
Welke boodschap zou je vrouwen willen meegeven voor het jaar 2023?
We zagen ook dit jaar weer dat wanneer vrouwen hun identiteit organiseren en laten gelden, er voor hen geen obstakels zijn. Zeker, de prijs is erg hoog. De vrouwen in Oost-Koerdistan en Iran zijn een voorbeeld van deze situatie. Jina Amini en vele andere vrouwen werden op brute wijze vermoord en gemarteld. Er zijn nog steeds vrouwen die zich ondanks een doodvonnis verzetten in de kerkers. Op veel plaatsen is vrouwen het recht ontnomen om te studeren, te werken en te protesteren. Ze worden aangevallen als ze opkomen voor hun rechten. Aanvallen, oorlogen en sancties treffen vrouwen het hardst. Niemand zal in onze plaats strijden voor onze vrijheid. Als je niet vecht voor je vrijheid, als je je niet organiseert, als je niet zelfbewust wordt, als je de kansen niet goed organiseert, dan zal de dominante mentaliteit blijven proberen te vernietigen, tot slaaf te maken en genocide plegen.
Het afgelopen jaar zijn we getuige geweest van de houding van vrouwen in het verzet. De strijd van vrouwen, georganiseerd en ontplooid onder de moeilijke omstandigheden tegen de mentaliteit van overheersing, was zeer significant. We moeten onze houding ten koste van alles beschermen. Het bloedbad in Parijs bewees dit eens te meer. Om dit te doen, moeten we een zelfverdedigingsmechanisme bouwen waar we ook zijn, onze organisatie versterken, in dit bewustzijn leven en een sterke omgeving van solidariteit creëren.
“Vrouwen moeten zich verenigen als een vuurbal”
De strijd in 2023 moet gevuld worden met de ervaringen en waarden van 2022. Het moet voortbouwen op de verworvenheden en de processen die door de vermoorde vrouwen zijn gecreëerd, zodat er geen vrouwen meer kunnen worden vermoord. Het systeem weet dat het zich niet gemakkelijk op vrouwen kan richten. Vrouwen moeten als een vuurbal bij elkaar blijven en alles verbranden, vernietigen en mogen geen kans op leven bieden als hun het recht op leven wordt ontnomen. Het is noodzakelijk om door te gaan met dit bewustzijn. We vertrouwen erop dat de opkomende ervaring krachtige kansen zal creëren. In solidariteit zullen we de vrijheid van vrouwen veiligstellen, we zullen de vrijheid van vrouwen en de vrijheid van de samenleving mogelijk maken. Wij zullen onze taken en verantwoordelijkheden op dit gebied vervullen.