- Noord-Koerdistan
In de Noord-Koerdische metropool Amed (Tr. Diyarbakır) is zaterdag de 9e boekenbeurs van start gegaan. De beurs, georganiseerd door beursorganisator TÜYAP in samenwerking met de Turkse uitgeversvereniging en de Kamer van Koophandel van Diyarbakır, vindt plaats in het internationale beurs- en congrescentrum Mezopotamya en duurt tot 26 oktober.
In totaal presenteren 200 uitgeverijen hun boeken, waaronder 31 met programma’s in de Koerdische taal. Op het programma staan bovendien 68 evenementen, zoals lezingen, podia en seminars. De organisatoren verwachten minstens 200.000 bezoekers uit Amed en naburige provincies zoals Wan (Van), Êlih (Batman) en Mêrdîn (Mardin).
Speciale tentoonstelling ter nagedachtenis aan Albert-Louis Gabriel
De opening werd bijgewoond door talrijke gasten uit de politiek, de cultuur en het maatschappelijk middenveld. In het kader van de beurs werd ook een speciale tentoonstelling geopend met de titel “Gabriel – Een eerbetoon”. Met historische foto’s en tekeningen herdenkt deze tentoonstelling de Franse archeoloog Albert-Louis Gabriel, die zich in de jaren 1930 inzette voor het behoud van de historische stadsmuren van Amed.
Pleidooien voor diversiteit en meertaligheid
Ilhan Ersözlü, directeur van TÜYAP, benadrukte in zijn toespraak het belang van Amed als evenementenlocatie: “We zijn blij dat we met uw steun deze beurs op lange termijn verder kunnen ontwikkelen.” De voorzitter van de uitgeversvereniging, Kenan Kocatürk, prees de culturele diversiteit van de stad: “Diyarbakır is een plek waar talen, culturen en geloofsgemeenschappen al duizenden jaren samenleven. Deze diversiteit is geen last, maar een kans – voor de regio en het hele land.”
Ook Mehmet Kaya, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Industrie van Diyarbakır, sprak van een “belangrijk cultureel evenement voor heel Mesopotamië”. Vorig jaar trok de beurs meer dan 215.000 bezoekers. Men wil het evenement verder vestigen als een productieve plek voor culturele ontmoetingen op regionale schaal.
Taalbeleid in de schijnwerpers
Doğan Hatun (DEM), medeburgemeester van Amed, bekritiseerde in zijn toespraak het ontbreken van een wettelijke status voor de Koerdische taal in het onderwijssysteem. “Diyarbakır was de thuisbasis van 33 beschavingen – elk heeft zijn sporen achtergelaten, ook in de taal. Maar vandaag de dag wordt onze taal beperkt. Waarom?“ vroeg Hatun. Hij herinnerde aan een uitspraak van parlementsvoorzitter Numan Kurtulmuş, die tijdens een bezoek de dag ervoor had gezegd: ”Moedertaal is als moedermelk“. Hatun antwoordde: ”Als dat zo is, waarom mogen onze kinderen dan niet in hun moedertaal leren?”
De burgemeester benadrukte dat boeken, uitgeverijen en culturele evenementen alleen niet voldoende zijn als het recht op onderwijs in de moedertaal niet wordt gegarandeerd. Hij hoopt dat vrede en begrip ook zullen leiden tot nog meer open en grotere evenementen.
Literatuur als ruimte voor jeugdherinneringen
DEM-parlementslid Sevilay Çelenk herinnerde aan het belang van boeken in haar jeugd in Amed: “In de smalle straatjes van de stad waren boeken vaak de enige bron van fantasie. Er waren geen speeltuinen, maar een boek ging van hand tot hand.” Boeken waren voor haar net zo waardevol als de mondelinge overlevering: “De schriftelijke cultuur heeft altijd een grote rol gespeeld in onze stad.”
De 9e boekenbeurs in Amed is dagelijks geopend van 10 tot 19 uur. De toegang is gratis.
Bron: ANF