Vandaag is het 37 jaar geleden dat de Koerdische stad Halabja in Zuid-Koerdistan chemisch werd aangevallen. Saddam Hoessein terroriseerde systematisch de Koerdische bevolking en probeerde zo zijn critici het zwijgen op te leggen en tegelijkertijd zijn chemische en biologische wapens te testen.
Saddam Hoessein was de eerste leider in de moderne tijd die op brute wijze chemische wapens gebruikte tegen het Koerdische volk. Tussen 1987 en 1988 voerde hij chemische aanvallen uit op 40 Koerdische dorpen en testte hij zijn wapens op duizenden onschuldige burgers. De ergste van deze aanvallen verwoestte de stad Halabja in maart 1988.
Chemische wapens gebruikt in Halabja
De aanval was bedoeld om zoveel mogelijk mensen te doden. Het eerste spervuur verbrijzelde beschermend glas in ramen door de hele stad, om er zeker van te zijn dat het gas zijn doelen zou bereiken.
Saddams regime mengde mosterdgas en zenuwgas om het effect van de chemische aanvallen te vergroten. Mosterdgas tast de neus, keel en longen aan, terwijl Sarin, Tabun en VX de ogen en ademhalingswegen aanvallen.
Eén gas had een sterk, zoet aroma, zoals appelbloesem, zeiden overlevenden, bedoeld om mensen diep te laten inhaleren om uit te vinden wat de geur veroorzaakte. Een andere chemische stof werd gebruikt als verlammend middel, waardoor mensen op de grond in elkaar zakten.
Een derde en dodelijk gas werd gebruikt omdat het zwaarder is dan lucht. Iedereen die viel, of laag hurkte voor veiligheid, of schuilde in een kelder. Ze waren binnen enkele minuten dood.
Mannen, vrouwen en kinderen stierven zonder onderscheid toen het giftige gas hun huizen binnensijpelde, door kapotte ramen, en de ruimtes vulde waar ze hadden geschuild.
Chemische wapens besmetten ook voedsel- en watervoorraden, de bodem en wilde dieren.
Gevolgen van de aanval in Halabja
5.000 burgers, waaronder veel vrouwen, kinderen en oude mensen, stierven binnen enkele uren na de aanval. Meer dan 10.000 mensen werden blind of raakten op andere manieren gewond die hun leven verwoestten. Duizenden mensen verloren het leven door epidemieën of verwondingen bij de geboorte in de daaropvolgende jaren. Duizenden anderen werden gedwongen om hun huizen te verlaten.
Tot 5.000 mensen kwamen die dag om. Duizenden anderen raakten gewond, de meesten onder hen burgers.