- Noord-Koerdistan
De laatste hoorzitting van de rechtszaak tegen 24 mensen die ervan worden beschuldigd “lid te zijn van een terroristische organisatie” vond dinsdag plaats in het 5e Hoge Strafhof in de provincie Van (Wan).
De rechtbank veroordeelde 22 mensen tot elk 6 jaar en 3 maanden gevangenisstraf, terwijl twee mensen werden vrijgesproken.
Degenen die gevangenisstraf kregen zijn: Hakan Demir, Abdulsettar Güneş, Ahmet Kaya, Ayfer Gelibolu, Baha Soyyiğit, Bazi Aslan, Beritan Tayan, Cemil Duman, Çetin Uyar, Medine Tufan, Mehmet Ali Sönmez, Ramazan Duman, Songül Taş, Elif Yiğit Akkuş, Fevzi Çelenk, Gülay Yılmaz, Gürsel Yamaç, Hakan Demir, Hamdi Bayhan, Hatice Toklu İçten, İbrahim Irmak en Kaniye Şeker.
Achtergrond van de DTK
Het congres van de Democratische Samenleving (Ku. Kongreya Civaka Demokratîk – DTK) fungeert als een overkoepelende organisatie van politieke partijen, maatschappelijke organisaties, religieuze gemeenschappen en vrouwen- en jongerenorganisaties. Het ziet zichzelf als een sociaal tegenontwerp van staatsstructuren, die – gebaseerd op raden en basisdemocratie – concepten ontwikkelt voor de zelforganisatie van de bevolking en alternatieven voor lokaal zelfbestuur. De DTK bestond uit ongeveer 1000 afgevaardigden, van wie 60 procent rechtstreeks door de bevolking werd gekozen en 40 procent werd voorgedragen door maatschappelijke organisaties en is verdeeld in commissies. Zowel binnen de koepelorganisatie als in de deelraden en gemeenteraden is er geen quotum van vrouwen, maar een genderquotum. Dit betekent dat het aandeel vrouwen of mannen niet onder de 40 procent mag komen.
Voorgesteld door Öcalan voor democratische organisatie van de samenleving
Al in 2005 door Abdullah Öcalan voorgesteld als een project voor de democratische organisatie van de samenleving, werden aanvankelijk grote discussiebijeenkomsten gehouden totdat het jaar daarop de eerste algemene vergadering werd georganiseerd. Op 14 juli 2011 vond in Amed een congres plaats met meer dan 800 deelnemers uit alle etnische, politieke en religieuze structuren in Koerdistan. Na de gezamenlijke verklaring van de vergadering werd de Democratische Autonomie uitgeroepen. Het gepubliceerde conceptmodel somt acht dimensies op: de politieke, de juridische, de zelfverdediging, de culturele, de sociale, de economische, de ecologische en de diplomatieke. Het statuut volgt niet de wetten van Turkije, maar gaat uit van democratische participatie van de bevolking.
Overheidssamenwerking met de DTK
Hoewel de DTK, als hoogste orgaan van de Democratische Autonomie, direct na het oprichtingscongres strafbaar werd gesteld en aan een onderzoek werd onderworpen, heeft de Turkse regering tussen 2005 en 2014 intensief samengewerkt met de koepelorganisatie om gezamenlijk te onderhandelen over het toen mogelijke vredesproces. De DTK is zelfs door de AKP gevraagd om te werken aan een nieuwe grondwet voor Turkije. De toenmalige covoorzitter Hatip Dicle, die nu in ballingschap in Europa leeft, maakte ook deel uit van de zogenaamde “Imrali-delegatie”, die een bemiddelende rol op zich had genomen tussen Abdullah Öcalan en de Turkse regering als onderdeel van het oplossingsproces. Ook nadat de toenmalige premier en huidig staatshoofd Recep Tayyip Erdoğan in de zomer van 2015 eenzijdig de vredesonderhandelingen afbrak, werd de DTK niet verboden. Ondertussen lopen er talloze strafrechtelijke procedures tegen de afgevaardigden.
Het optreden van de Turkse regering tegen de DTK is symptomatisch voor het klimaat van rechtsonzekerheid in Turkije. De Grote Kamer van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) beval in haar uitspraak van 22 december 2020 over Selahattin Demirtaş niet alleen de vrijlating van de voormalige HDP-leider, maar verklaarde ook dat de DTK een legale organisatie is en dat de activiteit op namens hem kon geen bewijs zijn van lidmaatschap van een terroristische organisatie. De Turkse staat negeert stelselmatig uitspraken van het EHRM en dus worden vermeende en echte afgevaardigden van de DTK willekeurig gecriminaliseerd als PKK-leden en veroordeeld tot lange gevangenisstraffen. Toch blijft de DTK zelfs in Turkije legaal. Er is geen verbodsprocedure gestart en er is ook geen presidentieel decreet.