- Brussel
De 19e conferentie van de European Union Turkey Civic Commission (EUTCC) met als titel “De Europese Unie, Turkije, het Midden-Oosten en de Koerden” in het Europees Parlement (EP) gaat de tweede dag in.
De conferentie wordt georganiseerd door de EU Turkey Civic Commission in samenwerking met The Left, de Groenen-Europese Vrije Alliantie en de fracties van de Vrije Alliantie van Socialisten en Democraten.
De EUTCC organiseert al 19 jaar lang jaarlijkse internationale conferenties in het Europees Parlement over de Koerdische kwestie en democratische processen in Turkije. Met uitgenodigde maatschappelijke organisaties, academici, Europese, Turkse en Koerdische politici, beleidsmakers en activisten hebben deze conferenties internationale aandacht gekregen, zowel politiek als in de media.
De tweede dag van de conferentie begon met het panel “Een nieuw hoofdstuk in Turkije: Obstakels en kansen voor vrede en verzoening”, gemodereerd door Dersim Dagdeviren, lid van het EUTCC-bestuur en Kurd-Akad.
Bakırhan: De Koerdische kwestie heeft nu regionale en mondiale dimensies bereikt
DEM Partij co-voorzitter Tuncer Bakırhan vatte hun 4 uur durende ontmoeting met Abdullah Öcalan in de gevangenis van İmralı Island samen. Bakırhan herinnerde aan het feit dat een zwaar oorlogsproces werd ervaren na het mislukken van het vorige “resolutieproces”. Hij verklaarde: “Met deze oorlog was er een zeer ernstige polarisatie in de samenleving. De wet werd geïnstrumentaliseerd en werd een stok in de handen van de regering. De economie beleefde een ernstige crisis. De druk tegen onze partij is toegenomen. De hoop op vrede werd bijna vernietigd. In dit proces ontstonden breuklijnen tussen alle geledingen van de samenleving en deze polarisatie is de afgelopen 10 jaar aanzienlijk toegenomen. Maar de oproep van Abdullah Öcalan op 27 februari is heel belangrijk. Deze 10 jaar hebben voor zeer belangrijke ervaringen gezorgd.
De medevoorzitter van de DEM-partij vervolgde: “De Koerdische kwestie heeft nu regionale en wereldwijde dimensies bereikt. De problemen van niet alleen Koerden maar ook andere sociale structuren zijn zichtbaar geworden. De democratisering en economische onafhankelijkheid van Turkije hangen af van de oplossing van de Koerdische kwestie. Dit is geen politieke keuze, maar een existentiële noodzaak. Er zijn lessen te leren uit het verleden. We bespreken het vorige resolutieproces uitvoerig. We zijn een partij die zelfkritisch is over de punten waarop we tekortschoten. Ondanks alle tekortkomingen heeft het vorige resolutieproces sociaal vertrouwen en democratie opgebouwd. De economische welvaart nam aanzienlijk toe. We hebben gezien hoe het vredesproces de weg vrijmaakte voor het land. De oplossing van de Koerdische kwestie biedt veel kansen.
“De wet wordt ondermijnd en zelfs afgeschaft”
Maar er zijn interne en externe tegenwichten voor deze kwestie. De recente arrestatie van Ekrem İmamoğlu, de burgemeester van Istanbul, is een zeer concreet voorbeeld dat de wet wordt ondermijnd en zelfs afgeschaft. De burgemeester van een stad met 16 miljoen inwoners moet worden gedisciplineerd met de stok der wet. Zoals u weet, worden er curatoren aangesteld in gemeenten die door Koerden zijn gewonnen. Een aangestelde functionaris eigent zich de gemeente toe en sluit de deuren van sociale en culturele instellingen.
Daarnaast is er in Turkije sprake van wijdverspreide censuur. Het pad wordt geëffend voor de mainstream media en er wordt hard opgetreden tegen de media van de oppositie. Honderden mensen worden vastgehouden vanwege hun posts op sociale media. Sociale media accounts en nieuwswebsites worden geblokkeerd en afgesloten. Er heerst een verstandhouding die iedereen in het gareel wil houden. Daarnaast is er ook een constitutioneel probleem in Turkije. De grondwet is niet gebaseerd op gemeenschappelijke en sociale waarden. De centralistische grondwet houdt geen rekening met jongeren, vrouwen en anderen.
De Koerdische politiek in het Midden-Oosten is zeer democratisch en bewonderenswaardig’
Er zijn externe factoren die dit proces in de weg staan. We maken een onvoorspelbaar proces door met betrekking tot internationale betrekkingen. Onmiddellijke veranderende beslissingen en gewetenloos buitenlands beleid hebben ernstige gevolgen voor het land. Deze kwestie heeft ook directe gevolgen voor Europa. De democratisering van Turkije zal ook Europa beïnvloeden. De Koerdische politiek in het Midden-Oosten is zeer democratisch en bewonderenswaardig. Ook hier voeren we politiek ten voordele van arbeiders, arbeiders, vrouwen, jongeren en anderen. Onze houding tegenover democratie en mensenrechten biedt een grote kans voor Europa. Dit is beter te zien als we naar Syrië kijken. Er is een systeem opgezet waar Yazidi’s, Turkmenen, Koerden en Arabieren samenleven. Er wordt een democratische verstandhouding, een democratisch bestuur geïmplementeerd.
‘Een stabiel Turkije in de regio is belangrijk en gunstig voor Europa’
De betrekkingen tussen de EU en Turkije maken ook een turbulente periode door. Een stabiel Turkije in de regio is belangrijk en gunstig voor Europa. De interne vrede in Turkije zal direct van invloed zijn op de ontwikkelingen in Syrië en Irak. Dit zal de migratie naar Europa direct verminderen. Vrede en democratie zullen een historische prestatie zijn, en daar werken we aan.
Dinç: Öcalan streeft al sinds 1993 naar vrede en wil Turkije naar vrede, democratie leiden
Mazlum Dinç, een van de advocaten van Asrin Law Office, maakte een juridische evaluatie van Abdullah Öcalan2s Recht op Hoop en een mogelijke periode van vrede. Dinç merkte op dat het ontkenningsbeleid en het gebrek aan vrijheid die in Öcalans oproep worden genoemd, hebben geleid tot het ontstaan van een gewapende strijd. Dinç herinnerde eraan dat Öcalan sinds 1993 naar vrede streeft en Turkije naar vrede en democratie wil leiden, maar dat er tot nu toe geen regering is geweest die de wil voor een oplossing kan ontwikkelen.
Verwijzend naar het besluit van het Comité van Ministers van de Raad van Europa over het recht op hoop, vervolgde Mazlum Dinç: “Als het om Koerden of Abdullah Öcalan gaat, wordt de wet niet toegepast. Maar deze wetteloosheid heeft zich vandaag verspreid naar alle segmenten van de samenleving. Deze breuk werd geopend met de onwettigheid tegen de heer Öcalan en iedereen was toen stil. Onze strijd ging door. Toen Abdullah Öcalan naar Turkije werd gebracht, werd de doodstraf afgeschaft, maar er werd een executieregime ingevoerd dat ‘verzwaarde levenslange gevangenisstraf’ werd genoemd en de weg werd geopend om tot de dood in de gevangenis te blijven. Op 18 maart 2014 oordeelde het EHRM dat deze wet een foltermisdrijf was. Turkije heeft echter al 11 jaar geen stap gezet.
Een stap in het ‘Recht op Hoop’ moet genomen worden zonder politiek gekibbel’
Toen Devlet Bahçeli op 22 oktober 2024 zijn mening gaf over het ‘Recht op Hoop’, werd het een heet hangijzer. Bahçeli sprak eigenlijk over vrijheid. Het was een oproep aan Abdullah Öcalan om zijn rol te spelen. Maar ondanks de oproep van Abdullah Öcalan is er nog geen stap gezet met betrekking tot het ‘Recht op Hoop’. Er zou in die zin een stap gezet moeten worden zonder politieke onderhandelingen, maar dat is nog niet gebeurd.
‘Iedereen moet verantwoordelijkheid nemen’
In zijn laatste oproep wees Abdullah Öcalan erop dat er veel zwaardere verliezen zullen zijn als dit proces mislukt. Dit proces, waarin Abdullah Öcalan het initiatief heeft genomen, kan de laatste kans zijn. Iedereen moet in die zin zijn verantwoordelijkheid nemen. Het is een proces waarin iedereen een zware prijs zal betalen. Als je dit ziet, moet je niet afdalen in een verwachtingsvolle stemming en het initiatief van dit proces aan de regering overlaten. De vrijheid van Abdullah Öcalan ligt aan de basis van de voortzetting van dit proces. Europa heeft ook een verantwoordelijkheid in het effenen van de weg voor Abdullah Öcalan. Hoewel er instellingen zijn die een standpunt kunnen innemen tegen de onrechtmatigheid tegen de Koerdische Volksleider Abdullah Öcalan, hebben we geen ontwikkeling in die zin gezien. De relevante instellingen moeten hun verantwoordelijkheid nemen en de ontwikkeling van de democratie aanmoedigen.”
De sessie werd afgesloten met een vraag-en-antwoord sessie
De conferentie werd vervolgd met het panel “Turkije in de nieuwe wereldorde”. Journaliste Ferda Çetin, CHP (Republikeinse Volkspartij) Istanbul parlementslid Sezgin Tanrıkulu, Hüseyin Çiçek van de Universiteit van Wenen en Joost Jongerden van Wageningen Universiteit namen deel als sprekers aan het panel dat gemodereerd werd door academica Latife Akyüz.
Tanrıkulu: De AKP en de regering hebben hun deel tot nu toe niet gedaan
CHP parlementslid Sezgin Tanrıkulu woonde de conferentie online bij vanuit Ankara vanwege de mobilisatie van zijn partij na de operatie tegen de burgemeester van Istanbul, Ekrem İmamoğlu.
Sezgin Tanrıkulu verklaarde dat de oproep van Abdullah Öcalan op 27 februari voor de oplossing van de Koerdische kwestie het karakter had van een manifest en zei: “De organisatie (verwijzend naar de PKK) reageerde positief en dit proces ging een andere fase in. De AKP en de regering hebben tot nu toe echter niet hun deel gedaan. Integendeel, ze hebben zeer harde praktijken ontwikkeld. In plaats van het congres van de organisatie te vergemakkelijken, doen ze het tegenovergestelde en belemmeren ze het. De organisatie legt dit ook uit, en eerlijk gezegd gaan mijn observaties in deze richting. De AKP heeft het publiek tot nu toe geen transparante informatie gegeven over het proces.”
Tanrıkulu verklaarde dat de CHP het parlement ziet als het adres voor de oplossing van de Koerdische kwestie: “Helaas is de AKP hier geen voorstander van. Vanaf de eerste dag heeft onze voorzitter, de heer Özgür Özel, hierop aangedrongen. We hebben vooral gevraagd om de oprichting van een commissie in het Parlement over deze kwestie. Maar de AKP zwijgt hierover. Integendeel, de AKP voert een zeer hard beleid tegen zowel de Koerdische politiek als de CHP. Ze hebben bewindvoerders benoemd in veel gemeenten, waaronder Van en Mardin. Op dezelfde manier werden er operaties uitgevoerd tegen gemeenten in Istanbul en werd burgemeester Ekrem İmamoğlu gevangen gezet. Leden van de HDK werden gearresteerd. De AKP en de regering ondernemen geen stappen. Wij zeggen dat als er een politieke stap moet worden genomen om de Koerdische kwestie op te lossen, het parlement het adres is. Maar ik ben niet optimistisch dat dit zal gebeuren.”
Çetin: De VS en de EU zwijgen over de acties van Turkije
Journalist Ferda Çetin verklaarde dat Turkije een expansionistisch patroon nastreeft, zoals blijkt uit zijn nederzettingen in Syrië, Irak en sommige plaatsen in het Midden-Oosten. Hij zei: “De machthebbers van Turkije zien al deze acties niet als een schending en steunen ze eigenlijk. Turkije heeft 80 bases in Irak en evenveel in Syrië. De VS heeft hier ook geen last van. Daarom wordt deze situatie niet alleen geassocieerd met de AKP. De VS en de EU zwijgen hiertegen. Integendeel, ze verdedigen het recht van Turkije om veiligheidsredenen. Als we dit niet zien, kunnen we de betrekkingen van Turkije met Europa niet als normaal beschouwen.”
Ferda Çetin bekritiseerde ook de betrekkingen tussen de landen van de Europese Unie (EU) en de Syrische president Ahmed al-Sharaa en verklaarde: “Hij zal binnenkort Europa bezoeken. Deze persoon was een van de leiders van Al-Qaeda in het verleden. Iemand die opdracht heeft gegeven tot vele bloedbaden kan niet zo behandeld worden alleen omdat hij een pak draagt. Daarom moeten we niet alleen praten over de praktijken van de AKP-regering in Syrië, maar ook over de houding van de Europese Unie.”
Çiçek: Er is een autocratisch regime in Turkije
Hüseyin Çiçek van de Universiteit van Wenen onderstreepte dat er in Turkije een autocratisch regime heerst en zei: “Vandaag hebben we een autocratisch Turkije in eigen land en een agressief Turkije in het buitenland. In 2017 verving Erdoğan het parlementaire systeem door het presidentschap. Hij creëerde een eenmansregime. Hij veranderde het machtsevenwicht. De media, het pluralisme en maatschappelijke organisaties kwamen onder zware druk te staan.
Het buitenlands beleid is een spiegel van het binnenlands beleid. Het Turkse beleid in Syrië, Somalië, Irak en Cyprus is puur militair. Europa heeft veiligheids- en economische banden met Turkije. De Europese Unie hult zich in stilzwijgen omdat ze Turkije ziet als een bufferzone voor migratie en een handelsgebied.”
Jongerden: Öcalan zoekt al 25 jaar een gesprekspartner
Joost Jongerden van Wageningen Universiteit verklaarde: “Er is geen Koerdische kwestie in Turkije, maar een 100 jaar oude Turkse kwestie. We moeten erover praten en discussiëren. De oproep van Abdullah Öcalan voor een oplossing van deze kwestie is historisch. Alle partijen moeten ernaar luisteren. De oproep moet worden uitgevoerd om vrede te bereiken. Het proces dat in 2009 begon tussen Turkije en de PKK eindigde negatief. Om te voorkomen dat deze periode zich herhaalt, moeten de communicatiekanalen worden geopend. Obstakels moeten worden overwonnen. Abdullah Öcalan en de leiders van de PKK moeten elkaar ontmoeten. De staat moet zijn verantwoordelijkheid nemen.”
Jongerden zei dat Abdullah Öcalans woorden “Ik ben op zoek naar een gesprekspartner” in een boek dat hij 25 jaar geleden schreef nog steeds geldig zijn en voegde eraan toe: “Ik hoop dat hij deze keer de gesprekspartner vindt die hij zoekt.”
Joost Jongerden riep de landen van de Europese Unie op om de PKK van de lijst van terroristische organisaties te schrappen.
De pre-lunch sessie van vandaag eindigde na de vragen van de deelnemers.
De conferentie gaat ’s middags verder met een panel over “De Europese Unie, de Koerden en Turkije in de context van vooruitgang en democratie”.