14 juli 1982, de dag dat het Grote Verzet begon in de gevangenis van Amed

Op 14 juli 1982 begon een vastenactie in de gevangenis die bekend staat als “de hel van Amed”. Terwijl de maatschappij buiten nog steeds in shock was na de militaire staatsgreep van 1980, lanceerden de gevangenen een verzetscampagne om te protesteren tegen de omstandigheden in de gevangenis. De actie wordt beschouwd als de eerste vonk en een revolutionair teken dat het verzet in Noord-Koerdistan aanwakkerde.

55 dagen na het begin van de vastenactie verloor PKK-kaderlid Kemal Pir zijn leven. Gevangenen Mehmet Hayri Durmuş, Ali Çiçek en Akif Yılmaz stierven ook tijdens de actie. Het Doodsvasten wordt sindsdien het “Grote Verzet van 14 juli” genoemd.

De vier hongerstakers stierven. Op 30-jarige leeftijd stierf Kemal Pir op de 55e dag van het doodsvasten, nadat hij zijn gezichtsvermogen had verloren. Tot op de dag van vandaag wordt hij geëerd als een belichaming van de radicale en internationalistische geest van de beweging en een brug tussen het strijdende Turkse en Koerdische volk.

De vier leidende figuren van de PKK werden martelaar als gevolg van de hongerstaking. Op 30-jarige leeftijd stierf Kemal Pir op de 55e dag van zijn doodsvasten, nadat hij zijn gezichtsvermogen had verloren. Hij is de belichaming van de radicale en internationalistische geest van de beweging en een brug voor het strijdende Turkse en Koerdische volk.

Mehmet Hayri Durmuş had de aanvang van het doodsvasten in de rechtbank aangekondigd. “Er is geweld in de gevangenis. – had hij gezegd – Tientallen vrienden zijn gedood, honderden mensen zijn gewond geraakt en het is nog onduidelijk hoeveel mensen er gedood zullen worden. Ja, ik zeg ‘Genoeg is genoeg’ en ik ga vanaf vandaag doodsvasten.”

Het bestuur van de rechtbank deed er alles aan om Hayri Durmuş van zijn beslissing af te brengen, maar hij was vastbesloten: “Nee, ik ben vastbesloten. Het is geen actie die ik op emotionele basis heb ontwikkeld, het is een beslissing die ik heb genomen door diep na te denken en me te concentreren. De PKK is een serieuze beweging, ik ben hier als iemand die primair verantwoordelijk is voor deze beweging, ik moet mijn taken serieus uitvoeren. Eerst en vooral moet je het Koerdische volk aanvaarden en de PKK-beweging erkennen die haar vertegenwoordigt, en dus onze politieke identiteit. Maar ik geef mijn beslissing niet op omdat ik weet dat jullie mentaliteit niet zal veranderen…”

Kemal Pir en Ali Çiçek, die tot de gevangenen behoorden die in de grote stilte van de zaal naar Hayri luisterden terwijl hij zijn adem inhield, deden samen met drie andere gevangenen mee aan het doodvasten.

Toen de rechter Kemal Pir vroeg: “Jij ook, Kemal?”, antwoordde hij: “Ja, ja, ik ook. Ik heb al tientallen keren gezegd: ‘Als iemand de vlag weer hijst, ben ik de tweede.'”

Akif Yılmaz, die niet in de rechtszaal aanwezig was, sloot zich ook aan bij de doodvasten. Als vertegenwoordiger van de militaire raad van Kenan Evren in de kerker van Amed, nam Esat Oktay Yıldıran Akif Yılmaz mee naar de 36e afdeling waar Hayri, Kemal, Ali en andere activisten twee dagen na 14 juli het doodsvasten ingingen.